Participatie en Omgevingswet

Sinds 1 januari 2024 geldt de Omgevingswet. Deze wet schrijft voor dat je een gesprek met de omgeving houdt als je een plan hebt om iets te bouwen of te ontwikkelen. Wat zijn de voordelen van het betrekken van de omgeving? Met wie ga je in gesprek? Wat doe je met de resultaten? Wat is de rol van de gemeente?

Participatie kan je helpen bij:

  • Een beter plan: door vragen en zorgen van omwonenden ontstaan vaak creatieve oplossingen, die je plan beter kunnen maken 
  • Bredere steun voor je plan: door omwonenden in het begin te betrekken, ontstaat vaak meer steun voor je plan
  • Soepeler verloop van je vergunningprocedure: er is minder kans op bezwaar en daardoor minder kans op vertraging

Om je op weg te helpen om een goed participatietraject op te zetten, vind je hieronder een stappenplan. 

Let op: Bij ontwikkelingen met ingrijpende gevolgen voor de fysieke leefomgeving is het stappenplan niet voldoende. In die gevallen is overleg met de gemeente over maatwerk noodzakelijk. Hiervoor kun je contact opnemen met de betrokken omgevingsmanager van de gemeente.

Stap 1: Met wie ga je in gesprek?

Om te weten met wie je in gesprek moet gaan, stel je jezelf de vraag ‘Wie gaat iets merken van mijn plan?’. Dat kan bijvoorbeeld zijn op basis van uitzicht, geur, geluid of milieu. Door op een plattegrond een cirkel te tekenen om de locatie van je plan, zie je hoeveel mensen er iets van gaan merken. Hoe meer overlast je plan kan geven aan de omgeving, hoe meer mensen je betrekt. Soms kan het helpen om ook een mening van een groep of vereniging te vragen. Bijvoorbeeld een bewonersvereniging, ondernemersvereniging of een milieugroep.

Stap 2: Waarover mogen ze hun mening geven?

Voordat je met mensen in gesprek gaat, is het handig om voor jezelf duidelijk te hebben waarover ze een mening mogen geven. 

  • Kunnen ze suggesties doen om eventuele overlast en verlies aan uitzicht, zon of privacy te verminderen? 
  • Wil je misschien samen met hen het plan ontwikkelen?
  • Is hun mening beslissend voor je definitieve ontwerp?

Zo krijg je de informatie die je nodig hebt en is het voor de mensen met wie je in gesprek gaat duidelijk waarover ze iets mogen vinden.

Stap 3: Op welke manier ga je in gesprek?

Er zijn verschillende manieren om met mensen in gesprek te gaan. Dit kan natuurlijk door een persoonlijk gesprek aan de deur of op straat. Maar ook een brief, een vragenlijst of een bijeenkomst zijn mogelijkheden. Welke manier je kiest, hangt af van de grootte van je plan en het aantal mensen dat er iets van gaat merken. Zorg ervoor dat de mensen voldoende tijd hebben om zich voor te bereiden voor het gesprek. Zo weet je zeker dat je de juiste informatie, belangen of bezwaren te horen krijgt.

Stap 4: Verzamel de reacties in een verslag 

Alle informatie die je hebt opgehaald, zet je in een verslag. In het verslag beschrijf je:

  • Met wie je gesproken hebt: dit kan een algemene beschrijving zijn of een plaatje van de cirkel op de plattegrond. In verband met de privacy hoef je geen namen of adressen op te schrijven. 
  • Op welke manier je het gesprek hebt gevoerd: leg hier ook uit waarom je voor deze manier hebt gekozen 
  • Welke informatie je met de mensen hebt gedeeld
  • Welke reacties je tijdens de gesprekken hebt ontvangen
  • Wat je met de reacties hebt gedaan
  • Of je plan hierdoor is aangepast: beschrijf hier wat er is aangepast of leg uit waarom je niks hebt aangepast. 

Stap 5: Vraag een vergunning aan bij de gemeente

Je kunt nu je vergunning aanvragen bij de gemeente. Het verslag stuur je mee met je aanvraag. 

Bij je aanvraag, ontvangen we graag een verslag met de reacties van de omgeving op je plan. Daarvoor kun je onderstaande onderwerpen gebruiken. Dit verslag voeg je toe bij je vergunningaanvraag. 

1. Aanpak

Beschrijf wanneer, hoe en met wie je het gesprek hebt gevoerd. 

2. Samenvatting reacties

Geef een korte samenvatting van het gesprek of de gesprekken. Wat heb je zelf verteld en hoe hebben de deelnemers hierop gereageerd?

3. Aanpassingen

Beschrijf wat je hebt gedaan met de vragen en/of suggesties uit het gesprek of de gesprekken. Geef ook aan of hierdoor je plan is aangepast of niet.

De gemeente neemt een besluit op je aanvraag. Hierbij kijken we ook of je gesprekken hebt gevoerd met de omgeving en of je hierdoor je plan hebt aangepast of niet.